“ಈ ಆಟ ಇಲ್ಲಿನ ಹಲ್ಬಿ ಮತ್ತು ಗೊಂಡಿ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಘೋಡೋಂಡಿ ಎಂದೇ ಪರಿಚಿತ. ಇದರ ಅರ್ಥ ಕುದುರೆ ಸವಾರಿ. ಈ ಕೋಲಿನ ಮೇಲೆ ನಡೆಯುವಾಗ ನಿಮಗೆ ಕುದುರೆ ಸವಾರಿ ಮಾಡುತ್ತಿರುವಷ್ಟೇ ಸಂತೋಷವಾಗುತ್ತದೆ.” ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಇಲ್ಲಿನ ಯುವ ಶಿಕ್ಷಕ ಕಿಬಾಯ್‌ಬಲೆಂಗ ನಿವಾಸಿ ಗೌತಮ್‌ ಸೇಥಿಯಾ. (ಜನಗಣತಿಯಲ್ಲಿ ಕಿವಾಯ್‌ಬಲೇಗಾ ಎಂದು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.)

ಛತ್ತೀಸ್‌ಗಢದ ಬಸ್ತಾರ್ ಪ್ರದೇಶದ ಕೊಂಡಗಾಂವ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕೊಂಡಗಾಂವ್ ಬ್ಲಾಕ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಈ ಗ್ರಾಮದ ಜಗದಾಹಿನ್‌ಪಾರಾ ಹಾಡಿಯಲ್ಲಿ, ಹದಿಹರೆಯ ಪೂರ್ವದ ಹುಡುಗರು ಈ ಆಟ ಆಡುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಘೋಡೊಂಡಿ ಆಟವಾಡುವ ಯಾವುದೇ ಹುಡುಗಿಯರನ್ನು ನಾನು ಇಲ್ಲಿ ನೋಡಿಲ್ಲ - ಹರೇಲಿ ಅಮಾವಾಸ್ಯೆಯ ಶುಭ ದಿನದಂದು ಕೋಲಿನ ಸವಾರಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತಾರೆ (ಜುಲೈ-ಆಗಸ್ಟ್ ಸುಮಾರಿಗೆ). ಆಗಸ್ಟ್-ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ ತಿಂಗಳಿನಲ್ಲಿ ಗಣೇಶ್ ಚತುರ್ಥಿಯ ನಂತರ ನಯಖಾನಿ (ಅಥವಾ ಛತ್ತೀಸ್‌ಗಢದ ಇತರ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿನ ನವಾಖಾನಿ)ಯವರೆಗೆ ಸವಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಆಟಗಳು ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತವೆ.

ವೀಡಿಯೋ ವೀಕ್ಷಿಸಿ – ಘೊಂಢೋಡಿ: ಬಸ್ತಾರ್‌ನ ಸಂಭ್ರಮದ ಕುದುರೆ ಕಾಲು (ಸಮತೋಲನ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವ) ಆಟ

“ನಾವು ಕೂಡ ಬಾಲ್ಯ ಈ ಆಟವನ್ನು ಬಹಳವಾಗಿ ಆಡುತ್ತಿದ್ದೆವು” ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ತಯಾರಿಸಿದ ಆಟಿಕೆ-ಕೋಲಿನ ಕುರಿತು ಹೇಳುತ್ತಾ ಗೌತಮ್‌ ತಮ್ಮ ಬಾಲ್ಯವನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊ‍ಳ್ಳುತ್ತಾರೆ, ಇದನ್ನು ಛತ್ತೀಸ್‌ಗಢದ ಇತರ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಒಡಿಶಾದಲ್ಲಿ ಗೆಡಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. "ನಾವು ಅದನ್ನು ಸ್ವತಃ [ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಾಲ್ ಅಥವಾ ಕಾರಾ ಮರದಿಂದ] ತಯಾರಿಸುತ್ತೇವೆ."

ಕಾಲನ್ನು ಇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಕವೆಯನ್ನು ಮಕ್ಕಳ ಕಾಲು ಮತ್ತು ಅವರ ಸಮತೋಲನ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವ ಕೌಶಲವನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಇರಿಸಲಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಮಗುವಿನ ಗಾತ್ರ ಮತ್ತು ಕೌಶಲ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ, ಅವರು ಸಮತೋಲನ ಗಳಿಸುವುದನ್ನು ಬೀಳುವ ಮತ್ತು ಏಳುವ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಇತರರು ಅಥವಾ ಸ್ಥಳೀಯ ನರ್ತಕರು ಈ ಕೋಲುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುವುದನ್ನು ನೋಡುವ ಮೂಲಕ ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ.

ನಯಾಖಾನಿಯ ಎರಡನೇ ದಿನ ಇಲ್ಲಿನ ಜನರು ಘೋಡೊಂಡಿಯ ಸಾಂಕೇತಿಕ ದೇವತಾ ರೂಪವನ್ನು ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ. ನಂತರ ಸ್ಥಳೀಯ ಆಚರಣೆಯ ಭಾಗವಾಗಿ ಎಲ್ಲ ಕೋಲುಗಳನ್ನು ಒಂದೆಡೆ ಇರಿಸಿ ಮುರಿದು ಹಾಕುತ್ತಾರೆ.

ಅನುವಾದ: ಶಂಕರ ಎನ್. ಕೆಂಚನೂರು

Purusottam Thakur
purusottam25@gmail.com

Purusottam Thakur is a 2015 PARI Fellow. He is a journalist and documentary filmmaker. At present, he is working with the Azim Premji Foundation and writing stories for social change.

Other stories by Purusottam Thakur
Translator : Shankar N. Kenchanuru
shankarkenchanur@gmail.com

Shankar N. Kenchanur is a poet and freelance translator. He can be reached at shankarkenchanur@gmail.com.

Other stories by Shankar N. Kenchanuru