"ನಾವು ಕಳೆದ ಬಾರಿ ಕಪಿಲ್ ಪಾಟೀಲ್ ಅವರಿಗೆ ಮತ ಹಾಕಿದ್ದೆವು. ಏನಾಯಿತು? ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಕೇಂದ್ರವಿಲ್ಲ. ಮತ್ತು ಈ ರಸ್ತೆಗಳು... ಗೆದ್ದ ನಂತರ, ಅವರು ಇಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ.ಹೀಗಿರುವಾಗ ನಾನು ಮತ್ತೆ ಏಕೆ ಮತ ಚಲಾಯಿಸಬೇಕು?" ಎಂದು ಮಾರುತಿ ವಿಶ್ ಕೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಅಂದು 38 ಡಿಗ್ರಿ ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್ ಬಿಸಿಲಿತ್ತು ಮತ್ತು ತೆಂಬಾರೆ ಗ್ರಾಮದ ಸುಡುವ ಬೀದಿಗಳು ಮಧ್ಯಾಹ್ನದ ವೇಳೆಗೆ ಬಹುತೇಕ ನಿರ್ಜನವಾಗಿದ್ದವು. 70 ವರ್ಷದ ವಿಶೆಯವರ ಪಕ್ಕಾ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಆರು ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮೂವರು ಮಹಿಳೆಯರು ಸೇರಿದ್ದರು. ಅವರು ಮುಂದಿನ ಕೋಣೆಯಲ್ಲಿ ರಗ್ಗುಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಕುರ್ಚಿಗಳ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತಿದ್ದಾರೆ, ಅಲ್ಲಿ ಅವರ ಐದು ಎಕರೆ ಜಮೀನಿನ ಅಕ್ಕಿಯ ಮೂಟೆಗಳನ್ನು ಒಂದು ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿಡಲಾಗಿತ್ತು. ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಕೃಷಿಕರು, ಪ್ರತಿ ಕುಟುಂಬವು ಎರಡರಿಂದ ಐದು ಎಕರೆಗಳಷ್ಟು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಭತ್ತ ಮತ್ತು ಋತುಮಾನಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ತರಕಾರಿಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯುತ್ತಾರೆ. "ಈ ಬಾರಿ ಯಾರಿಗೆ ಮತ ಹಾಕಬೇಕು ಎಂದು ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಕುಳಿತು ಚರ್ಚಿಸಬೇಕು," ಎಂದು 60 ವರ್ಷದ ರಘುನಾಥ್ ಭೋಯಿರ್ ಹೇಳಿದರು.

52 ವರ್ಷದ ಮಹದು ಭೋಯಿರ್ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ಚರ್ಚೆಯಿಂದ ಏನೂ ಹೊರಬರುವುದಿಲ್ಲ. "ಅವರು ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಐದು ವರ್ಷಗಳನ್ನು ನೀಡಿದರು, ಆದರೆ ಅವರು ಈ ವರ್ಷಗಳನ್ನು ವ್ಯರ್ಥ ಮಾಡಿದರು. ಈಗ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ಸಿಗೆ ಐದು ವರ್ಷ ಕೊಡಿ ಮತ್ತು ಅವರು ತಮ್ಮ ನೀರನ್ನು ವ್ಯರ್ಥ ಮಾಡಲಿ. ವ್ಯತ್ಯಾಸವೇನಾಗುತ್ತದೆ? ಎಲ್ಲರೂ ಒಂದೇ."

People gathered at Maruti Vishe's house to discuss their poll choices
PHOTO • Jyoti Shinoli

ತಮ್ಮ ಚುನಾವಣಾ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಚರ್ಚಿಸಲು ಜನರು ಮಾರುತಿ ವಿಶೆ ಅವರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಜಮಾಯಿಸಿರುವುದು

ಸಂಭಾಷಣೆ ಒಂದು ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲ ಮುಂದುವರೆಯಿತು. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ತನ್ನದೇ ಆದ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳು, ಆದ್ಯತೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಏಪ್ರಿಲ್ 29ರಂದು, ಇಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟುಗೂಡಿದ ಗುಂಪು ಭಿವಾಂಡಿ ಲೋಕಸಭಾ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಮತ ಚಲಾಯಿಸುವ ತೆಂಭರೆ ಗ್ರಾಮದ ಇತರರೊಂದಿಗೆ ಸೇರುತ್ತದೆ

ಸಂಭಾಷಣೆ ಒಂದು ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲ ಮುಂದುವರೆಯಿತು. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ತನ್ನದೇ ಆದ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳು, ಆದ್ಯತೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಏಪ್ರಿಲ್ 29ರಂದು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಥಾಣೆ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಶಹಾಪುರ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ತೆಂಭರೆ ಗ್ರಾಮದ ಐದು ಪದಾಗಳಲ್ಲಿ 1,240 ಮತದಾರರೊಡನೆ ಸೇರಿ ಭಿವಾಂಡಿ ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಮತ ಚಲಾಯಿಸಲಿದ್ದಾರೆ.

2014ರಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷದ ವಿಶ್ವನಾಥ ಪಾಟೀಲ್ ವಿರುದ್ಧ 4,11,070 ಮತಗಳ ಅಂತರದಿಂದ ಗೆಲುವು ಸಾಧಿಸಿದ್ದರು. ಪಾಟೀಲ್ ಅವರು ಚುನಾವಣೆಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಮೊದಲು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ತೊರೆದು ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಸೇರಿದ್ದರು. ಈ ವರ್ಷ ಅವರು ಅದೇ ಕ್ಷೇತ್ರದಿಂದ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ನ ಸುರೇಶ್ ತಾವರೆ ವಿರುದ್ಧ ಸ್ಪರ್ಧಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. 2014ರಲ್ಲಿ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಮತದಾರರ ಸಂಖ್ಯೆ ಸುಮಾರು 17 ಲಕ್ಷ.

ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಏಪ್ರಿಲ್ 11ರಿಂದ ಏಪ್ರಿಲ್ 29ರವರೆಗೆ ನಾಲ್ಕು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯಲಿದ್ದು, ರಾಜ್ಯದ 48 ಸಂಸದೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ 87,330,484 ಮತದಾರರು ಹೊಸ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಿದ್ದಾರೆ.

"ವಿಶ್ವನಾಥ್ ಪಾಟೀಲ್ ನಮ್ಮ ಕುಣಬಿ ಜಾತಿಗೆ (ಒಬಿಸಿ ಸಮುದಾಯ) ಸೇರಿದವರು. ನಾವು ಅವರಿಗೆ ಮತ ಹಾಕಬೇಕು. ಅವರು ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಅವರು [ಬಿಜೆಪಿ] ನೋಟುಬಂದಿ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಕ್ಷರಶಃ ಬಡವರನ್ನು ಕೊಂದರು. ಕಪಿಲ್ ಪಾಟೀಲ್ ನಮಗಾಗಿ ಏನು ಮಾಡಿದರು? ಹೇಳಿ!" ವಿಶೆ ತನ್ನ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಿರುವ ಗುಂಪನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಾರೆ.

Yogesh Bhoir listens to his fellows discussing politics
PHOTO • Jyoti Shinoli
Neha Vishe discusses politics
PHOTO • Jyoti Shinoli

'ನಾವು ಜಾತಿ ಮತ್ತು ಪಕ್ಷದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮತ ಚಲಾಯಿಸಬಾರದು' ಎಂದು ಯೋಗೇಶ್ ಭೋಯಿರ್ (ಎಡ) ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. 'ದೇವಾಲಯಕ್ಕಾಗಿ ಲಕ್ಷಾಂತರ ರೂಪಾಯಿಗಳನ್ನು ಖರ್ಚು ಮಾಡುವ ಬದಲು, ಆ ಹಣವನ್ನು ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಹಳ್ಳಿಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಖರ್ಚು ಮಾಡಿ' ಎಂದು ನೇಹಾ ವಿಶೆ (ಬಲ) ಹೇಳುತ್ತಾರೆ

"ನಾವು ಜಾತಿ ಮತ್ತು ಪಕ್ಷದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮತ ಚಲಾಯಿಸಬಾರದು. ಆ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಯಾವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾನೆಂದು ನಾವು ನೋಡಬೇಕು," ಎಂದು 25 ವರ್ಷದ ಯೋಗೇಶ್ ಭೋಯಿರ್ ಉತ್ತರಿಸಿದರು. "... ಪ್ರತಿಪಕ್ಷಗಳು ಉತ್ತಮ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿವೆಯೇ? ಹಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ ಅದು ನ್ಯಾಯೋಚಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ."

ವಿಶೆ ಅವರ ಸೊಸೆ 30 ವರ್ಷದ ನೇಹಾ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, "ಅವರು [ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು] ತಮ್ಮ ಭಾಷಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರನ್ನೊಬ್ಬರು ದೂಷಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುವುದಿಲ್ಲ. ಅವರು ರಾಮ ಮಂದಿರದ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚಿಸುತ್ತಾರೆ. ದೇವಾಲಯಕ್ಕಾಗಿ ಲಕ್ಷಾಂತರ ರೂಪಾಯಿಗಳನ್ನು ಖರ್ಚು ಮಾಡುವ ಬದಲು, ಆ ಹಣವನ್ನು ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಪಾದ ಅಥವಾ ಹಳ್ಳಿಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಖರ್ಚು ಮಾಡಬೇಕು."

ಆಕೆಯ ನೆರೆಮನೆಯ 35 ವರ್ಷದ ರಂಜನಾ ಭೋಯಿರ್ ಸಹಮತದಿಂದ ತಲೆಯಾಡಿಸಿದರು. "ಅದು ಸರಿ. ನಮ್ಮ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಶಾಲೆಯು ಕೇವಲ 4ನೇ ತರಗತಿಯವರೆಗೆ ಮಾತ್ರ ಇದೆ. ನಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕಾಗಿ ಮತ್ತೊಂದು ಹಳ್ಳಿಗೆ [ಥಿಲೆ] 3-4 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ನಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಅವರಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಸಾರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇಲ್ಲ. ನಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳಿಗಾಗಿ ಒಂದು ಶಾಲೆಯನ್ನು ನಮಗೆ ಕೊಡಿ, ಮಂದಿರವನ್ನಲ್ಲ."

"ನೀವು ಕೇಳಿದ್ದೀರಾ? ಎನ್‌ಸಿಪಿ (ರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾದಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷ) ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದರೆ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ರೈತರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಾಲ ಮನ್ನಾ ಮಾಡುವುದಾಗಿ ಶರದ್ ಪವಾರ್ ಭರವಸೆ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಕೃಷಿ ಸಚಿವರಾಗಿದ್ದಾಗ ರೈತರ ಸಾಲವನ್ನು ಮನ್ನಾ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಅವರು ತನ್ನ ಮಾತಿಗೆ ನಿಷ್ಠನಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ನಾವು ಎನ್ಸಿಪಿಗೆ ಒಂದು ಅವಕಾಶವನ್ನು ನೀಡಬೇಕು," ಎಂದು 56 ವರ್ಷದ ಕಿಸಾನ್ ಭೋಯಿರ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

Villagers discussing upcoming elections
PHOTO • Jyoti Shinoli
Mahadu Bhoir and Jagan Mukne at their village.
PHOTO • Jyoti Shinoli

ಎಡದಿಂದ ಬಲಕ್ಕೆ: ಮಾರುತಿ ವಿಶೆ, ಮಹದು ಭೋಯಿರ್ ಮತ್ತು ಜಗನ್ ಮುಕ್ನೆ ಅವರು ಬಿಜೆಪಿ ಹಾಲಿ ಸಂಸದರ ಬಗ್ಗೆ ಅನುಮಾನ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ

ಮಾರುತಿಯವರ ಮನೆಯಿಂದ ಕೆಲವು ಹೆಜ್ಜೆಗಳ ದೂರದಲ್ಲಿ, ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯತ್ ಟಾರ್ ರಸ್ತೆಯನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುತ್ತಿದೆ. ಪಂಚಾಯತ್ ಸದಸ್ಯ ಜಗನ್ ಮುಕ್ನೆ ಅವರು ಕೆಲಸದ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. "ಇದು ಕೇವಲ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ಹಿಂದೆಯಷ್ಟೇ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಚುನಾವಣೆಗಳು ನಡೆದಿವೆ. ಅವರು [ಬಿಜೆಪಿ] ಕೆಲವು ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ," ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಜಗನ್ ಅವರು ಕತ್ಕರಿ ಆದಿವಾಸಿ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ದುರ್ಬಲ ಬುಡಕಟ್ಟು ಗುಂಪು ಎಂದು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

"ಕಳೆದ ಐದು ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಇಂದಿರಾ ಆವಾಸ್ ಯೋಜನೆ (ಈಗ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಆವಾಸ್ ಯೋಜನೆ) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ಒಂದು ಮನೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ," ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. "ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ, ನಾವು ಪಂಚಾಯಿತಿ ಸಮಿತಿಗೆ ಮನೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಕುಟುಂಬಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ನೀಡಿದ್ದೇವೆ.  ಅವರು ನಮ್ಮ ಅರ್ಜಿಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಹಳೆಯ ಇಂದಿರಾ ಆವಾಸ್ ಯೋಜನೆ ಮನೆ ರಿಪೇರಿಗೆ ಸಹ ನಾವು ಹಣವನ್ನು ಪಡೆದಿಲ್ಲ. ನಾವು ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಮತ ಚಲಾಯಿಸಿ ದೊಡ್ಡ ತಪ್ಪು ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ. ಎನ್ಸಿಪಿ ನಮಗಾಗಿ ಕೆಲವು ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದೆ," ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.

ಅವರ ಮಾತನ್ನು ಕೇಳಿ, ಇತರರು ಸುತ್ತಲೂ ಸೇರಿದರು. "ಅವರು ಈಗ (ಮತಗಳಿಗಾಗಿ) ಭಿಕ್ಷೆ ಬೇಡಲು ಬರುತ್ತಾರೆ," ಎಂದು 30 ವರ್ಷದ ಜನಾಬಾಯಿ ಮುಕ್ನೆ ಕೋಪದಿಂದ ಹೇಳಿದರು. "ನಾನು ಇನ್ನೂ ದಿನಕ್ಕೆ 150 ರೂಪಾಯಿಗಳನ್ನು ಗಳಿಸುತ್ತೇನೆ - ಅದೂ ವರ್ಷದ ಆರು ತಿಂಗಳು ಮಾತ್ರ - ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಈ ಹಿಂದೆಯೂ ಇದೇ ರೀತಿ ಇತ್ತು. ಅದು ಬಿಜೆಪಿ, ಶಿವಸೇನೆ, ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಯಾರೇ ಆಗಿರಲಿ - ನಮ್ಮ ನೋವನ್ನು ಯಾರೂ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ.”

57 ವರ್ಷದ ಮಿಥು ಮುಕ್ನೆ ನೆರೆದಿದ್ದ ಜನರಿಗೆ ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದರು: "ಇಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ಸೆಕೆಯಿದೆ, ನನ್ನ ಮನೆಗೆ ಬನ್ನಿ. ಅಲ್ಲಿ ಮಾತಾಡುವ," ಎಂದರು. ಅವರು ನಡೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುವಾಗ, "ಅವರು [ಸರ್ಕಾರ] ಗ್ರಾಮದ 30 ಕತ್ಕರಿ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಉಚಿತ ಅನಿಲವನ್ನು [ಉಜ್ವಲ ಯೋಜನೆ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಪಿಜಿ ಸಿಲಿಂಡರುಗಳು] ವಿತರಿಸಿದರು. ಅದರ ನಂತರ ನಾವು ಸಿಲಿಂಡರುಗಳಿಗೆ ಪಾವತಿಸಬೇಕಾಯಿತು. ಒಂದು ಸಿಲಿಂಡರ್‌ಗಾಗಿ ನಾವು ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳು 800 ರೂ.ಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಖರ್ಚು ಮಾಡಬಹುದು? ನಾವು ದಿನಕ್ಕೆ 150-200 ರೂ.ಗಳಿಗೆ ಕೇವಲ ಆರು ತಿಂಗಳವರೆಗೆ ಕೃಷಿ ಕೆಲಸವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತೇವೆ. ನಾವು 800 ರೂಪಾಯಿಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಹೊಂದಿಸುವುದು? ಅವರು ಈ ಬಗ್ಗೆ ಯೋಚಿಸಬೇಕು," ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.

Janabai Mukne at her village
PHOTO • Jyoti Shinoli
Mithu Muke at his village
PHOTO • Jyoti Shinoli

'ಅವರು ಈಗ (ಮತ) ಭಿಕ್ಷೆ ಬೇಡಲು ಬರುತ್ತಾರೆ' ಎಂದು ಜನಾಬಾಯಿ ಮುಕ್ನೆ (ಎಡ) ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಮಿಥು ಮುಕ್ನೆ (ಬಲ) ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ತನ್ನ ಮನೆಗೆ ಆಹ್ವಾನಿಸಿದರು

ಅವರ ಮಣ್ಣು ಮತ್ತು ಇಟ್ಟಿಗೆಯ ಮನೆಯಲ್ಲಿ (ಮೇಲಿನ ಕವರ್ ಫೋಟೋವನ್ನು ನೋಡಿ), ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಹಾಸಿದ್ದ ರಗ್ಗುಗಳ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತುಕೊಂಡರು - ಎಂಟು ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಆರು ಮಹಿಳೆಯರು, ಎಲ್ಲರೂ ಕತ್ಕರಿ ಆದಿವಾಸಿ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರು, ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಭೂರಹಿತ ಕೃಷಿ ಕಾರ್ಮಿಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ. "ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ವೈದ್ಯರು (ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆ) ಇಲ್ಲ. ನಾವು ಶೆಂಡ್ರುನ್ ಎನ್ನುವ ಹಳ್ಳಿಗೆ ಅಥವಾ ಶಹಾಪುರ ಪಟ್ಟಣಕ್ಕೆ [30 ಕಿಲೋಮೀಟರಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ದೂರ] 20 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಪ್ರಯಾಣಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ. ಹೆರಿಗೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇದು ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿದೆ - ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಗರ್ಭಿಣಿಯರು ಆಸ್ಪತ್ರೆಯನ್ನು ತಲುಪುವ ಮೊದಲು ತಮ್ಮ ಮಗುವಿಗೆ ಜನ್ಮ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ," ಎಂದು 50 ವರ್ಷದ ಬಾರ್ಕಿ ಮುಕ್ನೆ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

580 ಮತದಾರರನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಶೆಂಡ್ರುನ್ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ, ಕಳೆದ ಐದು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲು ಬಿಜೆಪಿಯ ಅಸಮರ್ಥತೆಯು ಅನೇಕರನ್ನು ಕೆರಳಿಸಿದೆ. ಆದರೆ 21 ವರ್ಷದ ಆಕಾಶ್ ಭಗತ್ ಅವರು ಕಳೆದ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ತಮ್ಮ ಗ್ರಾಮದಿಂದ ಸುಮಾರು 10-12 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಹೆದ್ದಾರಿಯ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಹಲವಾರು ಆನ್ಲೈನ್ ಶಾಪಿಂಗ್ ಕಂಪನಿಗಳು ತಮ್ಮ ಗೋದಾಮುಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿವೆ ಎಂದು ಕೃತಜ್ಞರಾಗಿದ್ದಾರೆ.

"ಉದ್ಯೋಗಗಳು ಎಲ್ಲಿವೆ? ಶಹಾಪುರ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಎಲ್ಲಾ ಹಳ್ಳಿಗಳ ಯುವಕರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಇದು. ಈ ಗೋದಾಮುಗಳು ಇಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಯುವಕರು ಏನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೋ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ," ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. "ನಾವು ಮೂರು ತಿಂಗಳ ಒಪ್ಪಂದದ ಮೇಲೆ (ಲೋಡರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ಯಾಕರ್‌ಗಳಾಗಿ) ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ, ಆದರೆ ವರ್ಷದ ಕನಿಷ್ಠ ಐದರಿಂದ ಆರು ತಿಂಗಳು ನಮಗೆ ಕೆಲಸ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ನಾವು ಖಾಲಿ ಹೊಟ್ಟೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಾಯುತ್ತಿದ್ದೆವು," ಎನ್ನುವ ಆಕಾಶ್ ಹತ್ತಿರದ ವಾಶಿಂದ್ ಪಟ್ಟಣದ ಕಾಲೇಜೊಂದರಲ್ಲಿ ಬಿಕಾಂ ಪದವಿಗಾಗಿ ಓದುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

Akash Bhagat outside his house
PHOTO • Jyoti Shinoli
Young men gather at a house in Shendrun village to speak of the elections
PHOTO • Jyoti Shinoli

'ಉದ್ಯೋಗಗಳು ಎಲ್ಲಿವೆ?' (ಎಂದು ಆಕಾಶ್ ಭಗತ್ ಕೇಳುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಮತ್ತು ಇತರ ಯುವಕರು ಚುನಾವಣೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಲು ಶೆಂಡ್ರುನ್ ಗ್ರಾಮದ ಮನೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ)

"ನಮ್ಮ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ, ಶೇಕಡಾ 90ರಷ್ಟು ಯುವಕರು ಪದವೀಧರರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಅವರು ಗೋದಾಮುಗಳಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅದೂ ಕೂಡ ಒಪ್ಪಂದದ ಮೇಲೆ. ನಾನು ಆಟೋಮೊಬೈಲ್ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಓದಿದ್ದೇನೆ, ಆದರೆ ನಾನು 8,000 ರೂ.ಗಳಿಗೆ ಸಹಾಯಕನಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಈ ವಿಷಯವನ್ನು ನಮ್ಮ ಖಾಸ್ದಾರ್ [ಸಂಸತ್ ಸದಸ್ಯರು] ಪರಿಹರಿಸಬೇಕು," ಎಂದು 26 ವರ್ಷದ ಮಹೇಶ್ ಪಟೋಲೆ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

"ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಿವೆ, ಆದರೆ ಅವು ನಮ್ಮನ್ನು ನೇಮಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ಅವುಗಳಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಶಿಫಾರಸ್ಸುಗಳು ಬೇಕು. ಯಾವುದೇ ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಪಡೆಯುವುದನ್ನು ಮರೆತುಬಿಡಿ, ಅವರು ನಮ್ಮನ್ನು ಸೆಕ್ಯುರಿಟಿ ಗಾರ್ಡುಗಳಾಗಿಯೂ ನೇಮಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ಇಲ್ಲಿನ ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರು ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಈ ಅಂಶವನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಅವರು ಅದರ ಮೇಲೆ ಎಂದಿಗೂ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವುದಿಲ್ಲ," ಎಂದು ಗೋದಾಮಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ 25 ವರ್ಷದ ಜಯೇಶ್ ಪಟೋಲೆ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

"ಪುಲ್ವಾಮಾದಲ್ಲಿ ದಾಳಿ ನಡೆದಾಗ, ನಾವು ಸಹ ಹುತಾತ್ಮ ಯೋಧರಿಗೆ ಗೌರವ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಆದರೆ ನಾವು ವಾಟ್ಸಾಪ್ ನಲ್ಲಿ ಬರುವ ಕೋಮುವಾದಿ ಸಂದೇಶಗಳನ್ನು ಅಳಿಸುತ್ತೇವೆ. ಇದು ಯಾರಿಗಾದರೂ ಮತ ಚಲಾಯಿಸಬಹುದಾದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಾಗಬಾರದು," ಎಂದು ಬಿಎ ಪದವಿ ಹೊಂದಿರುವ ಮತ್ತು ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ 29 ವರ್ಷದ ನಕುಲ್ ದಾಂಡ್ಕರ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಈ ಚರ್ಚೆಗಾಗಿ ಯುವಕರೆಲ್ಲರೂ ಅವರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟುಗೂಡಿದ್ದಾರೆ.

"ಮೋದಿ ಅಲೆ ಮತ್ತು ಜನರು ಅವರನ್ನು ನಂಬಿದ್ದರಿಂದ ಕಪಿಲ್ ಪಾಟೀಲ್ ಗೆದ್ದರು," ಎಂದು ಪ್ರಸ್ತುತ ನಿರುದ್ಯೋಗಿಯಾಗಿರುವ 24 ವರ್ಷದ ಸ್ವಪ್ನಿಲ್ ವಿಶೆ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಮತದಾರನ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಓದಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಜನರು ರಾಜಕೀಯದ ಬಗ್ಗೆ ತಮ್ಮದೇ ಆದ ತಿಳುವಳಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಮತ ಚಲಾಯಿಸಲು ಅಥವಾ ಮತ ಚಲಾಯಿಸದಿರಲು ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಜನರು ಬಿಜೆಪಿಯನ್ನು ನಿಂದಿಸಬಹುದು, ಆದರೆ ಅವರು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಯಾರಿಗೆ ಮತ ಹಾಕುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಯಾವ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮತ ಚಲಾಯಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಯಾರಿಗೆ ತಿಳಿದಿದೆ. ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ [ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ] ಮತಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸುವಂತಹ ಇತರ ಅಂಶಗಳು ಸಹ ಮುಖ್ಯವಾಗುತ್ತವೆ. ಅಂತಿಮ ಫಲಿತಾಂಶವು ನಮಗೆ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಹೇಳುತ್ತದೆ."

ಅನುವಾದ: ಶಂಕರ. ಎನ್. ಕೆಂಚನೂರು

Jyoti Shinoli is a Senior Reporter at the People’s Archive of Rural India; she has previously worked with news channels like ‘Mi Marathi’ and ‘Maharashtra1’.

Other stories by Jyoti Shinoli
Editor : Sharmila Joshi

Sharmila Joshi is former Executive Editor, People's Archive of Rural India, and a writer and occasional teacher.

Other stories by Sharmila Joshi
Translator : Shankar N. Kenchanuru
shankarkenchanur@gmail.com

Shankar N. Kenchanur is a poet and freelance translator. He can be reached at shankarkenchanur@gmail.com.

Other stories by Shankar N. Kenchanuru