"প্ৰায় ৩০ বছৰ পূৰ্বে স্পিতিত প্ৰচুৰ বৰফ পৰিছিল। ই সেউজীয়া আছিল আৰু ঘাঁহবোৰো ভাল আছিল," হিমাচল প্ৰদেশৰ লাহৌল-স্পিতি জিলাৰ এজন গৰখীয়া আৰু খেতিয়ক শ্বেৰিং আংদুইয়ে এইদৰে কয়।

৪৩ বছৰীয়া ব্যক্তিজনে সাগৰ পৃষ্ঠৰ পৰা ১৪,৫০০ ফুট উচ্চতাত অৱস্থিত লাংজা নামৰ এখন গাঁৱত বাস কৰে আৰু ইয়াত মুঠ ১৫৮ জন লোকে বাস কৰে (লোকপিয়ল ২০১১ অনুসৰি)। তেওঁলোকৰ বেছিভাগেই ৰাজ্যখনৰ অনুসূচীত জনজাতি হিচাপে ভট সম্প্ৰদায়ৰ তালিকাভুক্ত । গাওঁখনৰ বাসিন্দাসকলে মুখ্যতঃ খেতি, পশুধন পালন, আৰু স্পিতি ভ্ৰমণ কৰা পৰ্যটকসকলক পৰিচালনা কৰাত নিয়োজিত হৈ আছে।

জুলাই ২০২১-ৰ শেষৰ ফালে, আমি শ্বেৰিং আৰু লাংজাত কেইজনমান গৰখীয়াক লগ পাইছিলো, তেওঁলোকে গৰু, ভেড়া আৰু ছাগলী আদি চৰাইছিল। তেওঁলোকে কেৱল নিজৰ পশুধনবোৰৰ বাবে ঘাঁহ বিচাৰি বহু দূৰলৈ যাবলগীয়া হোৱাৰ কথা কৈছিল।

"এতিয়া ইয়াৰ পৰ্বতবোৰত কম বৰফ পৰে। বেছি বৰষুণো নহয়। সেয়ে এতিয়া বেছি ঘাঁহো নগজে," শ্বেৰিঙে এইদৰে কয়, "এইকাৰণে আমি পশুবোৰ চৰাবলৈ বাবে অধিক উচ্চতালৈ লৈ যাব লাগিব।"

ভিডিঅ'টো চাওক: ঘাঁহনিৰ সন্ধানত

স্পিতি হিমাচল প্ৰদেশৰ উত্তৰ-পূব অংশত অৱস্থিত। ইয়াত কেইবাখনো নদীৰ অধিক উচ্চতাৰ উপত্যকা আছে। অঞ্চলটোত এক শীতল মৰুভূমিসদৃশ পৰিৱেশ আছে যি ভাৰতৰ অন্যান্য প্ৰান্তৰ পৰ্যটকক আকৰ্ষিত কৰে - বিশেষকৈ গ্ৰীষ্মৰ মাহবোৰত। দৰ্শনাৰ্থীসকলে ইয়াত নিশাৰ ফটফটীয়া আকাশত দৃশ্যমান হাতীপটিৰ এক আভাসো পাব পাৰে।

এই চলচ্চিত্ৰখনত দৃশ্যায়িত গৰখীয়াৰ কাহিনীটোৱে আমাক দেখুৱাইছে যে কেনেদৰে অনিয়মীয়া তুষাৰপাতে শ্বেৰিং আৰু তেওঁৰ সহকৰ্মী পশুপালকসকলৰ জীৱন আৰু জীৱিকাত প্ৰভাৱ পেলাইছে।

"আমি [গাওঁবাসীসকলে] ভাবি আছোঁ যে আগন্তুক বছৰবোৰত কিবা এটা ঘটনা ঘটিব আৰু ইয়াত থকা ভেড়া আৰু ছাগলী বিলুপ্ত হৈ পৰিব কিয়নো আমাৰ ওচৰত আৰু পৰ্যাপ্ত ঘাঁহ নাই। আমি এয়া ক'ৰ পৰা পাম?" তেওঁ এইদৰে সোধে, তেওঁৰ মুখমণ্ডলত চিন্তাৰ ৰেখা স্পষ্ট হৈ উঠে।

Langza village is situated at an altitude of 14,500 ft above sea level in Lahaul-Spiti district of Himachal Pradesh. There are about 32 households in the village and 91 per cent of the people here belong to the Bhot community, listed as scheduled tribe in the state
PHOTO • Naveen Macro

লাংজা গাওঁখন হিমাচল প্ৰদেশৰ লাহৌল-স্পিতি জিলাত সমুদ্ৰ পৃষ্ঠৰ পৰা ১৪,৫০০ ফুট উচ্চতাত অৱস্থিত। গাওঁখনত প্ৰায় ৩২ টা পৰিয়াল আছে আৰু ইয়া ৰ ৯১ শতাংশ লো কেই অনুসূচীত জনজাতি হিচাপে তালিকাভুক্ত ভট সম্প্ৰদায়ৰ

All livestock in the village are gathered together to leave with Chhering and others to graze in the mountains
PHOTO • Naveen Macro

গাওঁখনৰ সকলো পশুধন একেলগে গোট খুৱাই শ্বেৰিং আৰু আনসক লে পাহাৰত চ ৰা বলৈ লৈ যায়

Chhering’s daughter Tanzin Lucky sometimes travels with the animals. “Lack of water causes the earth to dry and crack over time,” said Chhering
PHOTO • Sanskriti Talwar

শ্বেৰিঙৰ জীয়ৰী তানজিন লাকীয়ে কেতিয়াবা পশুবোৰৰ সৈতে ভ্ৰমণ কৰে। "পানীৰ অভাৱৰ ফলত পৃথিৱীখন ধীৰে ধীৰে শুকাই আহিছে আৰু ফাটি পৰিছে," শ্বে ৰিঙে এইদৰে কয়

The village sheep, goats, cattle and donkeys moving towards high altitude areas in search of grazing grounds
PHOTO • Naveen Macro

গাঁৱৰ ভেড়া , ছাগলী , গৰু আৰু গাধবোৰ চৰণীয়া পথাৰৰ সন্ধানত ওখ ঠাইলৈ আগবাঢ়িছে

Chhering Angdui and other herders waiting for all the animals to gather to take them for grazing to higher pastures
PHOTO • Naveen Macro

শ্বেৰিং আংদুই আৰু আন গৰখীয়াসকলে সকলো পশুক চৰণীয়া ঠাইলৈ চৰাবলৈ লৈ যোৱাৰ বাবে একত্ৰিত হোৱালৈ অপেক্ষা কৰি আছে

Animals from Langza village grazing in the high altitude areas of Himachal Pradesh
PHOTO • Naveen Macro

হিমাচল প্ৰদেশৰ ওখ অঞ্চলত চৰি থকা লাংজা গাঁৱৰ পশুবোৰ

Animals returning to the village in the evening after grazing
PHOTO • Naveen Macro

ৰি অহাৰ পিছত সন্ধিয়া গাঁৱলৈ উভতি অহা পশু বোৰ

Chhering Angdui is a farmer and has two cows and a donkey. He worries that livestock will go extinct in Spiti due to global warming
PHOTO • Naveen Macro

শ্বেৰিং আংদুই এজন খেতিয়ক আৰু তেওঁৰ দুটা গৰু আৰু এটা গাধ আছে। গোলকীয় উষ্ণতাৰ বাবে স্পিতিত পশুধন নোহোৱা হৈ যোৱাৰ বিষয়ে তেওঁ উদ্বিগ্ন হৈ পৰিছে

A glimpse of the Milky Way galaxy visible in the clear night skies
PHOTO • Naveen Macro

নিশাৰ ফটফটীয়া আকাশত হাতীপটি দৃশ্যমান হোৱাৰ এক দৃশ্য


অনুবাদঃ মনোৰঞ্জন মজুমদাৰ

Sanskriti Talwar

Sanskriti Talwar is an independent journalist based in New Delhi. She reports on gender issues.

Other stories by Sanskriti Talwar
Photographs : Naveen Macro

Naveen Macro is a Delhi-based independent photojournalist and documentary filmmaker.

Other stories by Naveen Macro
Text Editor : Vishaka George

Vishaka George is a Bengaluru-based Senior Reporter at the People’s Archive of Rural India and PARI’s Social Media Editor. She is also a member of the PARI Education team which works with schools and colleges to bring rural issues into the classroom and curriculum.

Other stories by Vishaka George
Translator : Manoranjan Majumder

Manoranjan Majumder is a professional translator. He loves to watch films and read.

Other stories by Manoranjan Majumder