ମରୁଡିର ବ୍ୟାଖ୍ୟା, ଆକଳନ ଓ ଘୋଷଣା ଯେଉଁଭଳି କରାଯାଏ ତାହା  ଡିସେମ୍ବର ୨୦୧୬ର ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ କୃଷି ବିଭାଗ ମରୁଡି ପରିଚାଳନା ମାନୁଏଲ୍‌  ପ୍ରକାଶ ପାଇବା ପରେ ବହୁମାତ୍ରାରେ ବଦଳି ଯାଇଛି । ପରିବର୍ତ୍ତନ ଯୋଗୁଁ ଶସ୍ୟ (କ୍ଷତି) ହିସାବ ଓ ମରୁଡି ଆକଳନ ମଧ୍ୟରେ ରହିଥିବା ସମ୍ପର୍କ ଛିନ୍ନ ହୋଇଯାଇଛି । ଏବଂ ପ୍ରକୃତରେ କହିଲେ,  ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କଠାରୁ ମରୁଡି ପରିସ୍ଥିତି ଘୋଷଣା କରାଯିବା କ୍ଷମତା ଚାଲିଯାଇଛି – କେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଦାନ କରିଥିବା ଅଧିକାରଗୁଡିକ ବ୍ୟତୀତ ।

ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଏହି ବର୍ଷ ଅକ୍ଟୋବର୍‌ ୩୧ରେ, ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ୩୫୮ ତାଲୁକାରୁ ୧୫୧ଟି ତାଲୁକା ମରୁଡି ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥିବା ଘୋଷଣା କରାଗଲା, କିନ୍ତୁ ପ୍ରକୃତରେ ପ୍ରାୟ ୨୦୦ରୁ ଅଧିକ ତାଲୁକା  ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥିଲେ । ଏକାଧିକ କାରକ ଯାହା ପାରମ୍ପରିକ ଭାବେ କ୍ଷତିପୂରଣ ପ୍ରଦାନ କରାଯିବା ବେଳେ ବିଚାର ପରିସରଭୁକ୍ତ କରାଯାଉଥିଲା (ଉଦାହରଣ, ଚାଷ ଖରାପ ହେବା ପରେ କଣ କୃଷକମାନେ ବାଧ୍ୟ ହୋଇ ଦ୍ୱିତୀୟ ବା ତୃତୀୟ ଥର ପାଇଁ ବିହନ ବୁଣିଥିଲେ ଆଦି) ତାହା ଆଜି ଅପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ହୋଇଯାଇଛି । ସାଟେଲାଇଟ୍‌ ଡାଟା ଉପରେ ଅଧିକ ଗୁରୁତ୍ୱ ପ୍ରଦାନ – ଯାହା ଦ୍ୱିତୀୟ ଥର ହୋଇଥିବା ବୁଣା କାମ ଗ୍ରହଣ କରିପାରେ ନାହିଁ – ଏହା ନିଶ୍ଚିତ କରୁଛି ।

ଅନେକ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇଛି ଓ ସେଗୁଡିକ ଅତି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ – ଓ ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ପ୍ରକୃତରେ କୃଷକମାନଙ୍କ କ୍ଷତି ସାଧନ କରିବ ।

ଅନୁବାଦ: ଓଡ଼ିଶାଲାଇଭ୍‍

P. Sainath
psainath@gmail.com

P. Sainath is Founder Editor, People's Archive of Rural India. He has been a rural reporter for decades and is the author of 'Everybody Loves a Good Drought'.

Other stories by P. Sainath
Translator : OdishaLIVE

This translation was coordinated by OdishaLIVE– a dynamic digital platform and creative media and communication agency based out of Bhubaneswar. It handles news, audio-visual content and extends services in the areas of localization, video production and web & social media.

Other stories by OdishaLIVE